Wednesday, December 4, 2013

Ասոցացում՝ 6,7 մեգաբայթով

Մոլդովայի կառավարությունը, ինչպես և խոստացել էր, հրապարակել է նոյեմբերի 29-ին Վիլնյուսում՝ Արևելյան գործընկերության գագաթաժողովին, Եվրոպական Միության հետ նախաստորագրած Ասոցացման մասին համաձայնագրի տեքստը։ Խոսքն այն փաստաթղթի մասին է, որը մինչև սեպտեմբերի 3-ի հայտնի հայտարարությունը, նախաստորագրելու էր նաև Հայաստանի Հանրապետությունը։ Համաձայն Հայաստանում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար Տրայան Հրիսթեայի՝ Ասոցացման մասին համաձայնագրերը Արևելյան գործընկերության երկրների հետ մի շարք դրույթներում գրեթե համընկնում են։

Monday, November 18, 2013

Ահա և վերջ

Երբ հանկարծ հասկանում ես, որ Հայաստանում քո ջանքերի առավելագույն դրամական փոխահատուցումը, այն էլ լավագույն դեպքում, չի կարող գերազանցել $1500-ը։ Սա այն դեպքում, երբ քաղաքական կողմնորոշումներում, մարդկային հարաբերություններում ազնիվ ու հաշտ ես գոնե ինքդ քեզ հետ ու դեռ երիտասարդ ես։

Friday, November 8, 2013

հանաներ նաներ նաներ ջան...

Չէ, ոչ մի բան էլ չկա, նույնիսկ վերջակետ չկա, միայն ստորակետ է լինելու, վերջում էլ բազմակետ, ու ցնդաբանություն, ուրիշ այլ բան հնարավոր էլ չէ, սուբյեկտիվ, թե օբյեկտիվ, սա էլ կապ չունի, պարզապես չէ, չէ, ուրիշ բան չկա, լացուկոց չէ, բողոք չէ, տեմպ է, ընթացք, օրեր, տարի ու կյանք, լավ է լինելու,

Thursday, October 17, 2013

Երբ սկսում ես հարմարվել հոգուն

Երկար չէի, գրում. համապատասխան երաժշտություն չէր ճարվում։ Հիմա էլ չի ճարվում, ինչ որ Բախ է, Գյուրջիև։ Էլի նույնն է, չհաշված իհարկե, որ ամեն ինչ մի փոքր վատացել է, ներառյալ անորոշության աստիճանը։ Երևի ամենուրեք է այդպես, գումարած միջին տարիքի սինդրոմը։ Հետաքրքիր է, սկզբում ուզում ես մեծանալ, հետո սպասում ես, որ կյանքում քո հերթը հասնի, երբ հասած պիտի լիներ՝ միջին տարիքի սինդրոմ։ Հետո՝ էլ չգիտեմ։ Կերևա։

Tuesday, September 17, 2013

Տաղ ժողովրդավարական

Ուզում եմ, որ Սերժիկը դասախոս դառնա
Ու երկար սպասի աշխատավարձին,
Փողը Արդշինի քարտով ստանա
Ու անհամբեր սպասի մյուսին։

Friday, September 13, 2013

Մի քիչ ցինիզմով յոլա գնանք...

Երբ հնարավորություն ընձեռվեց Մոնթե Մելքոնյանի այրուն՝ Սեդա Մելքոնյանին հարց ուղղել, երկար էի մտածում, արդյոք պետք է հարցնել։ Չհարցրեցի։ Մտածեցի՝ կվիրավորեմ նրանց։ Իսկ պիտի հարցնեի՝ ի՞նչ է կարծում, սա այն էր, ինչ ուզում էր Մոնթեն։ Ինչ կասեր Մոնթեն, եթե տեսներ այն, ինչ կա այսօր, ինչով զբաղված են այսօր շատերը, որոնց հետ նա կողք կողքի էր։ Մտածում էի հարցնել՝ արդյոք կկռվեր, եթե իմանար, ինչ կլինի հետո (հարցը հիմար թվաց այդ պահին, հիմա էլ է հիմար թվում)։ Չնայած Սեդա Մելքոնյանը այս կամ այն չափով պատասխանեց բոլոր այս հարցերին, կարող եք նայել այստեղ։

Tuesday, September 3, 2013

Աշխարհին իր դարդն էլ է հերիք

Դիրքը կյանքի նկատմամբ միշտ «գերազանցիկի» է եղել՝ դու աշխատում ես ինչքան կարող ես ու աշխարհը գնահատում է քեզ։ Այսպիսի գերազանցիկության մեջ «դասարանի ավագի սինդրոմ» չկա. դու ինքդ քեզ հետ ես ու վստահում ես միայն քեզ։ Աշխարհը պասիվ ընկալող է։ Ժամանակ առ ժամանակ խնդիր է առաջանում իհարկե, աշխարհը դադարում է ընկալունակ լինել, բայց թե դա հեչ։ Ամեն ինչ անցողիկ է, ներառյալ գերազանցիկությունը։

Friday, August 23, 2013

իմմեր ամ բալլ բլայբեն

Մի պրոֆ ունեի (հիմա էլ ունեմ՝ դե իր մոտ էի սովորում), ամերիկացի էր ու լրիվ արաբագետ, չնայած արաբագետներից մի բանով հստակ տարբերվում էր. շատ էր գրում, անընդհատ գրում էր։ Արաբագետները գրել չեն սիրում։ Խոսել ու գյալաջի անել՝ ինչքան ուզես։ Բայց հենց հերթը հասնում է գրելու... Իսկ նա գրում էր։

Monday, July 29, 2013

Մինչև տեսնենք ինչ ենք անում

Վերջերս ՀՀ դատախազությունը նշեց 95-ամյակը։ Մինչ այդ Ազգային անվտանգության ծառայությունն (ԱԱԾ) էր։ Սա նշանակում է, որ գոնե երկու այս գերատեսչությունները իրենց նվազագույնը 1918-ից են իմաստավորում։ Լավ է, թե վատ՝ այլ խնդիր է, բայց ամյակները միանշանակ չէին ընդունվել շատերի կողմից։

Saturday, July 13, 2013

Յավրումները շատ են հանգիստ

Գնում ես առանց աջուձախ անելու, գնում ու գնում ու գիտես, որ տեմպն այլանդակ է, բայց ոչինչ կարևոր չէ։

Friday, June 28, 2013

Ծաղկափոշի չէր, ճոճք էլ չէր

Ապրել, ապրել... ներսից անընդհատ ստիպում էր ինչ-որ մեկը։ Իր համար հեշտ էր, ապրողը ինքը չէր, հետո էլ ինքը գնում էր ու հետևից քեզ էր քարշ տալիս՝ թելից կապված, ասես երեխան խաղալիք է կապել ու քաշում է հողերի մեջ։

Friday, May 31, 2013

Գաղջոտները

Ֆորումներից մեկում, որտեղ քննարկվում էր՝ Հեմինգուեյ կարդալ, թե Ռեմարկ, ահա թե ինչ հանդիպեցի. «Գնա Ռեմարկ կարդա, երևի իրա մեջ էն ա դուրդ եկել, որ երկու էջը մեկ զռոցը գցում ա, փսլինքներն էլ կախում, իսկ Հեմինգուեյին կհասկանաս տարիքի հետ («Ծերունին և ծովը» նկատի ուներ – Մ.Յ.)»։ Իհարկե, պետք էր կողքով անցնել, եթե միայն չլինեին «զռոցն» ու «փսլինքը»։ Ու շրջապատում անընդհատ չհնչեր՝ «նվնվոց», «հոռետես/վատատես», «անհաջողակ», «մրցունակ չէ» որակումները բոլոր նրանց նկատմամբ, ովքեր իրականությունը «գաղջոտ» են տեսնում կամ երբեմն ընկնում «մաղձի» մեջ։ Ու ցավ պատճառելու չափ իրականության արտացոլանքը չվթար։

Saturday, May 25, 2013

Երբ ապրելը չի միավորում

Միանգամից սկսեմ՝ կառավարության գործունեության նոր ծրագրի ԱԺ-ում քննարկման, պատգամավորների ելույթների ու հաստատման ֆոնի վրա, հաշվի առնելով նաև կարկտահարությունը Արմավիրում, Լյուքս Ստեփանյանի սպանությունն ու հաջորդած իրադարձությունները, մասնավորապես՝ զինվորական ոստիկանության աշխատակիցների պահվածքը։

Thursday, May 23, 2013

Հողը մինչև վերջ էլ գույն չունեցավ

Պարապ, պարապ, պարապ։ Միտք, խոսք, գործ, ամեն ինչ։ Անգամ երկիր։ Երկիրը չեմ ուզում շարունակել։ Բայց իրականությունը, երևի ամենից առաջ, հետո հույսերը, սպասելիքները, ցանկությունները, կյանքը։

Wednesday, May 8, 2013

Զուսպ, Ֆեդյա, զուսպ

Ընտրական հերթական թոհուբոհը վերջնականապես ցինիզմի վերածեց ամեն ինչ։ Առանց առողջ ցինիզմի հատիկի (մանանեխի հատիկի պես) հազիվ թե հնարավոր է համարժեք մնալ այս իրականությանը։ Խոսքը կորցնում է արժեքը, քանի որ դատարկաբանությունից այն կողմ չի անցնում։ Բառը կորցնում է իմաստը, քանի որ իրականությունում չի գտնում նյութը, առարկան, երևույթը, գործողությունը, որին պիտի հղի։ Խոսքն ու բառը ոչ մի կերպ չեն անդրադառնում մեզանից յուրաքանչյուրի վրա։ Արդյունքում թվում է, թե բոլոր բառերն են դատարկ ու ամեն ինչին պիտի ցինիզմով արձագանքել։

Sunday, May 5, 2013

Որ չզորեին հեռուն

Չէր կողմնորոշվում ուր փախչել։ Իսկ փախչել երևի թե պետք էր։ Զգում էր, որ մի բան այն չէ։ Երկար էր զգում, դժվարությամբ։

Sunday, April 28, 2013

Նախ հոգուդ մեջ պիտի լցվի

Երբեք մտքովս չէր անցել, որ ցեղասպանության հուշը բեռ է նաև։ Դե զգում էի, որ ցավում է, ճմլում է այլանդակ, բայց ո՜ր բեռ է... մտքովս չէր անցել։ Կարդացելի էի, շատ էի կարդացել ու շատերի մոտ, բայց զգա՜լ...

Friday, April 19, 2013

Ապրել երկիրը

Երկի՛ր, երկիր չես, շպրտեցի ես։ Ձայնը գնաց։ Չվերադարձավ։ Չարձագանքեց էլ։ Կորավ խորը անորոշության մեջ։ Իսկ ես սպասում էի, որ հետ կգա։ Ու ինչ-որ բան կասի։ Ինչ կասի, կարևոր չէ։ Ասելիքը միայն ինքը գիտի...

Wednesday, April 10, 2013

Արշիպելագ Հայաստան

Ժանրի կանոններից հեռու է լինելու շարադրանքը, չնայած ժանրը հազիվ թե կանոններ ունի, ավելի շուտ ժանր էլ չկա։ Միայն զգացումներ են։ Զուտ զգացումներ, սուբյեկտիվ։ Միտք փնտրել պետք չէ։

Friday, April 5, 2013

Չես էլ իմանա

Օրը սկսվեց 1937-ին։ Մինչ այդ հասցրել էի քննարկել, թե որքան կարևոր է հայ իրականության մեջ կամ աշխարհի հայալեզու նաիվ պատկերում կովի ու երինջի, ցուլի ու մոզու միջև տարբերությունը։ Ու ինչ կապ ունի այս ամենը օրիորդության հետ։ Սա ես չեմ ասում, սա ասում է Իմաստաբանական մոսկովյան դպրոցը (տեսնում եք՝ ինչքան բարդ բաներ գիտեմ՝ սրանից հետո նվազագույնը բարձրաստիճան պաշտոնյա պիտի լինեի)։

Wednesday, April 3, 2013

Գուցե— հուշ է միայն

Աբսուրդը ձգտում է կատարելության։ Չնայած ասում են` աբսուրդը միշտ էլ կատարյալ է լինում։ Չեմ բացառում, բայց հազիվ թե սա մեր դեպքն է։ Միշտ էլ կգտնվի մեկը, որը աբսուրդում նոր նրբերանգներ կբացահայտի։ Անընդհատ, անդադար, անընդմեջ։ Ու չգիտես ինչու թվում է, թե անցյալում աբսուրդային չեն եղել Արարատյան դաշտի լուսապայծառ առավոտները։ Հազիվ թե։

Friday, March 15, 2013

Թող վարպետը լինի

Երեկ հրաժեշտ տվեցինք Հակոբ Հակոբյանին։ Շատերը՝ ո՛չ ես. ինչպես Վլադիմիր Աբաջանյանին, Էդուարդ Միրզոյանին, ժամանակին Հրանտ Մաթևոսյանին։ Տարիներ անց մտածելու եմ՝ կարող էի, բայց...

Wednesday, March 13, 2013

Աշխարհը որոշ չափով րաֆֆիացել է

Հացադուլի երրորդ օրն է։ Ինչ-որ բան հստակ է։ Ի՞նչ,- կհարցնենք։- Չգիտեմ։ Հույս ունեմ` Րաֆֆին գիտի։ Նա խոսում, ասում է՝ հանրահավաքներին, մամուլի ասուլիսներին, բարևելիս։ Ասում է արևելահայերենի ու արևմտահայերենի խառնուրդով։ Ափսոս խառնուրդից միայն արևելահայերենին եմ տիրապետում։ Տիրապետում, ոչ թե՝ հասկանում ընդհանուր գծերով կամ ենթադրելով։

Saturday, March 9, 2013

Կատվի պոչի տակ

Վաղուց հոգի չկա. տրամադրություն միգուցե կա, բայց հոգի չկա։ Հիմա էլ չկա։ Ավիշայ Կոհեն, միայնակ, հիմարացած՝ անիմաստությունից։ Երևի այլ կերպ չի էլ լինում։ Տարիքով էլ չենք, որ... Չնայած հազիվ թե տարիքից է։ Ծխամորճ կսազեր։ Չնայած շիշան էլ վատ չէր լինի ու մի բաժակ ֆուլ՝ կծու-կծու։ Ավելի լավ է՝ երկու բաժակ։

Friday, March 1, 2013

Րաֆֆու պատուհասը

Փետրվարի 19-ից հետո նախընտրել եմ լռել։ Շատերն են նախընտրել լռել։ Ոչ թե նրա համար, որ համակերպվել եմ իրողության հետ։ Շատերը չեն համակերպվել ու չեն էլ համակերպվելու։ Լռել եմ միայն նրա համար, որ հանկարծ հիմարություն դուրս չտամ, որը անմտորեն, չմտածված, երեխայական շտապողականության ու չարաճճիության պես կվնասի նրան, ինչ տեղի է ունենում այսօր։

Thursday, February 28, 2013

Համալսարանյուգենդի հրամայականը

Համալսարանական ինքնավարության մասին շատ է խոսվել։ Գործողության մեջ այն դեռ չի հաջողվել տեսնել։ Միգուցե թեթև մի բացառությամբ՝ Բրյուսովի անվան լեզվաբանական համալսարանի ռեկտոր Սուրեն Զոլյանի պաշտոնանկությունը, նրան հաջորդած «ուսանողական ընդվզումը», ֆեյսբուքյան քննարկումները, դատական լսումները ու հետո տարօրինակ ինչ-որ լռություն։

Sunday, February 17, 2013

Լրջանալու պահը

Կոտրած տաշտակը հիշում եք։ Ճպուռին էլ եք հաստատ հիշում։ Ժամանեցինք, ավելի շուտ՝ հո՛պ, հասանք։ Իսկ ինչ էինք ուզում՝ սա Ֆեյսբուք չէ, որ նստես, նայես դիմացդ, հավանես, մի երկու տող գրես, պարպես ինչ կար ներսումդ, գոհ դեմքով սպասես, մինչև մյուսները հավանեն։ Հետո մի քիչ էլ ծիծաղես կամ «բոցես» ու գնաս տուն՝ ընթրելու։ Ոչ էլ խոհանոց կամ ակումբ, որ երեկոյան, մի շիշ գարեջրի շուրջ՝ «երկիրը երկիր չէ» ասես։ Չէ, եղբայր, սա Հայիթի չէ, անգամ Հոնդուրաս չէ։

Sunday, February 10, 2013

Է՜, թամաշից նախագահ կընտրվի՞

Միանգամից սկսեմ, առանց մուտքի։ Նախագահական ընտրություններից սպասելիքներ չկան։ Լավ է լինելու՝ ահա միակ իրական սպասելիքը։ Սկզբում հույս էլ չկար, որ գոնե թամաշա կլինի։ Գոնե թամաշայով կմխիթարվեինք։ Բայց այստեղ էր, ո՜ր…

Saturday, January 26, 2013

Կարևորը՝ ապահով

Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում 2013թ. հունիսին կրթական նոր ծրագիր կմեկնարկի։ Կպատրաստվեն տնտեսագիտության մագիստրոսներ: Ծրագրի նախաձեռնությունը Կենտրոնական բանկինն է: Դասավանդվելու է անգլերենով, դասընթացների մի մասն անցկացվելու է Դիլիջանի ուսումնահետազոտական կենտրոնում, հրավիրվելու են արտասահմանցի հայտնի տնտեսագետներ։ Ծրագրի տևողությունը 15 ամիս է, Հայաստանի քաղաքացիների համար ուսման վարձը՝ 1,8 մլն դրամ է, արտասահմանցիների համար՝ 3,3 մլն։ Համալսարանի փոխնախագահները վստահ են, որ «ընդունելությունը կլինի խիստ մրցակցային» (տե՛ս ՍիվիլՆեթ

Sunday, January 20, 2013

«Յա Գարեգին Նժդեհ»

Գարեգին Նժդեհի մասին Հրաչ Քեշիշյանի ֆիլմի տխուր հեռանկարին առաջինն արձագանքեց «Յա Գարեգին Նժդեհ» հոլովակների շարքը։ Ֆիլմը դեռ չկա։ Ֆիլմի մասին չէ խոսքը, խոսքը միգուցե կինոքննադատներն ու պատմաբանները ասեն, չնայած՝ հազիվ թե։ «Հայ իգական սեռի» մասին ՀՀԿ-ական վերջին հրապարակումը վկա։

Saturday, January 19, 2013

Ոչինչ չգիտենք՝ ինչ անել տատիկների հետ

Հրանտ Դինքի մահվան վեցերորդ տարին անկախ ինձանից ահա թե ինչի հետ համընկավ։ Ասիական Բուքերի ցանկում ներառվել է Օրհան Փամուկի «Լռության տունը» (Sessiz Ev) և ես որոշեցի այն կարդալ։ Սկսեցի, մի գլուխ ավարտեցի։ Մինչ այդ որոշել էի ՅավրուՀրատ-ով Ռ. Մելքոնյանի թարգմանությամբ Ֆեթհիյե Չեթինի «Մեծ մայրս» հրատարակել։ Ու սկսեցի այն կարդալ ու սղագրել։ Ու ինձ հանկարծ բռնացրեցի մտքի վրա՝ որ էլ չեմ ուզում Փամուկ կարդալ։ Հետո լսեցի սա - Hrant Dink için Arto Tunçboyacıyan'dan ağıt - ու որոշեցի, որ պիտի գրել։ Զուտ զգացում։

Thursday, January 10, 2013

30 արծաթ ու ամեն ինչ լավ է

Հեղափոխականության փոշին կարծես նստեց, ավելի շուտ՝ ցրվեց, անէացավ (շատերը չեն համաձայնի)։ Ինքնականխորոշվեց նոր ջրբաժան՝ 2013թ. փետրվարի 18։ Ինչ կլինի դրանից հետո, վախենամ՝ Աստված էլ չգիտի։ Անքննելի են ճանապարհները, այս անգամ երևի թե՝ այն ինչ անվանվում է՝ իշխանությունների։

Saturday, January 5, 2013

Տագնապ, ահագնացող

Ճանապարհը երկար չէ, չնայած ցուրտ է, մի կես ժամ ու՝ արդեն սառցակալած։ Տհաճության զգացում չկա։ Արագ, միմյանց հաջորդող հատուկենտ ծառեր, հետո ծառերի ճյուղերի դեզ ու այգիներ, այգիներ, այգիներ։ Հեռուն չկա։ Գյուղեր, գյուղեր ու ոչ մի ծուխ։ Էլի սառը։ Ու ձյուն։ Սկզբում քիչ, հետո ավելի շատ։ Սաստկացող ցուրտ։ Քիչ-քիչ բացվող հեռու՝ հարթ ու անծայր, մինչև մոտակա սարերի անորոշ շերտը։ Ծառեր չկան, միայն դուրս պրծած շյուղեր՝ դեղին, դեղին։ Ավելի հարազատ է։

Tuesday, January 1, 2013

Ամանորյա ցնդաբանություն

«Ով հայ գիտություն, քո միակ փրկությունը արաղի մեջ է» (իմ պարգայում՝ երևի գարեջրի). սա, ի դեպ, մեջբերում է, ոչ Խրիմյան Հայրիկից, մեկից, որը երկար ու բեղուն գիտական ճանապարհ է անցել։ Այն երևի ամենա-ամենաօբյեկտիվ, ամենատեղին ու ամեն ինչ ասող գնահատականն է (ո՛չ բնորոշումը, ո՛չ որակումը), որը մինչև հիմա հանդիպել եմ։