Ու սահել է, վաղուց...

Երկար, մի քանի տարի չի գրվել։ Իհարկե, շատ բան կար գրելու, բայց կար նաև ներքին պայմանագիրը, համաձայնությունը, որ ներքին ձայնն ինձ հանգիստ է տալիս, ես էլ իրեն։ Ու ապրում ենք։ Իհարկե, խոսում ենք, բայց հարևանցի, ասես սրճարանում նստած՝ ամեն մեկս առանձին, ու պատահաբար լսում ես շրջապատի խոսակցությունը։

Մնալ հողի վրա

Հատուկ ես ուզում գրել. ինչ-որ բաներ ամրագրելու համար։ Նախորդները հենց այս նպատակով են գրվել, հետո կարդալու, ծիծաղելու, հավանելու, փորձել հիշելու, թե տեսնես ինչի ես գրել, կամ գրելիս ինչ ես մտածել։ Հիմա էլ է։ Ճիշտ այդպիսի պահ է։ Վերջին երկու տարիները։

Ու էսպես

Վերջինը չեմ էլ հիշում երբ էր. իհարկե, գիտես, բայց էնքան ժամանակ է անցել, որ թվում է մի ամբողջ կյանք։ Բայց որ նախորդը չես, էդ արդեն հաստատ։ Քո մեջ նախորդն ես, իհարկե, բայց շատ բան վերանայել ես, անգամ գրելու ձևը, որովհետև էլ կարևոր չէ, իրականության հետ կապը կարևոր չէ։ Մի անգամ դու ես սահմանափակել կապը այդ իրականության հետ, մյուս անգամ ինքն է քեզանից խուսափում — խանգարում ես։ Ինքն է քեզ խանգարում, դու ես իրեն խանգարում, բոլորն իրար խանգարում են։ Ու ստացվում է մեծն դասականի գաղջը։

Մի ուրբաթ իրիկուն...

Ճակատագրի հեգնանքով այն, ինչ կատարվեց Մարատի հետ, հենց ուրբաթ երեկոյան էր...

Ինչ-որ սվվոց, ինչ-որ գոռոց։ Վերջ։

Առավոտ էր։ Րաֆֆու հայտնի առավոտից էր։ Գիշերը օդանավակայանից էի եկել, պետավտոտեսուչի հետ մի քիչ զրուցել էինք։ Ինքը փոշմանեց ու ինքն էլ որոշեց որ չի տուգանելու։ Չնայած ես փողոցը հակառակ ուղղությամբ էի քշում, կանգառի տեղ չկար, իսկ վճարովի ավտոկանգառում ոչ մի դեպքում չէի ուզում կայանել։ Գումարը քչություն էր անում։ Ի վերջո այնտեղ էլ կայանեցի։ Ճանապարհին արագաչափերն էինք հետ հաշվել։ Որդիս էր, մեքենայի հետևում։ Կեսից հաշիվը կորցրեցինք։

Մուսան սևուկ չէր

Երևի ամենախառը կլինի, ինչ եղել է երբևիցե։ Չգիտեմների պակաս հաստատ չեք զգա։ Երաժշտությունը Արիկ Բամբիռինն է, Վարդան Փարեմուզյանի հետ։ Աչքիս տղերքը մեծ Բամբիռից անջատվել են։ Եթե հա, ապա լավ չէ, սիրուն էին երգում։

Ոչինչ, իհարկե, ոչինչ

Երբ առաջին կուրսում փիլիսոփայություն էինք անցնում, թե դա ինչ առաջին կուրսի բան էր, հենց սկզբում առօրեական ու փիլիսոփայական աշխարհայացքի մասին հատվածն էր։ Փիլիսոփայականը ոչ մի կերպ չէր ստացվում հասկանալ։ Առօրեականի հետ, դե, իհարկե, խնդիր չկար։

Էսքան բան

Որոշել էի չգրել, չէի էլ գրի, չնայած չեմ էլ գրում։ Գլուխ չեմ հանում, չգիտեմ։ Չեմ հասկանում։ Ընդունում եմ։ Այնքան հիմարություն եմ կարդում, որ նույնիսկ մտածելն է հիմարություն թվում։ Էլ չասեմ շարադրանքը։ Ահա թե ինչու էի որոշել չգրել։ Այնուամենայնիվ՝ Ցեղասպանություն։

Մի սիրո չափ պարզ

Գրում եմ, երբ չգիտեմ ինչ անել, կամ գիտեմ ինչ անել ու չեմ անում, որովհետև զահլա չկա, չստացվելն ավելի հավանական է, քան ստացվելը։ Չնայած ստացվում է միշտ։ Մի քիչ մեծամիտ է հնչում, բայց օգնում է ժամանակն ու համբերությունը ու մի քիչ էլ չար համառությունը։ Ժամանակն անսպառ չէ, իսկ ահա, համբերությունն ու համառությունը... ու ժպտում եմ։ Չնայած ինձ ժպտալով որևէ մեկը հիշո՞ւմ է։ Ես որ չեմ հիշում։

Այլ կերպ չի էլ կարող

Չի ստացվելու, ի սկզբանե եմ ասում։ Գիտե՞ք ինչու. խոսքը, ավելի շուտ բառը, կորցրել է իր նշանակությունը, ինչ-որ բան նշանակելու նշանակությունը։ Այն իմաստ չունի։ Այն կորել է քանակի մեջ, տպագրության մեջ, բոլորի մեջ։ Կորել են մարդիկ, որոնք ընկալում էին խոսքը։ Այն արժեզրկվել է։ Գին չունի։ Ավելի շուտ ունի, հստակ գին ունի։ Ու դրանից է արժեզրկվել։ Թացը չորի հետ է խառնվել, սպիտակը սևի, բարին չարի ու ամեն ինչ է խառնվել։ Ինչո՞ւ գրել։

Պիտի որ ծանր չլիներ

Երևի վախկոտ եմ, չէ, հաստատ։ Մանկությունը չեմ հիշում, առանձին դրվագներ. դրանք միշտ վախի հետ են կապված. լուսավոր չեն, պարտության հետ կապված. պարտություն քաջության հանդեպ. երբեմն ազնվության, երբեմն «տղամարդ լինելու»։ Վախ. «ճիշտը չանելու նկատմամբ»։ Ու հետո զզվանք։ Հիշողությունը փաստորեն ընտրողական է, չափազանց ընտրողական։ Դե արի ու գլուխ հանիր։